Przedsiębiorcom, szczególnie tym, działającym w strukturach firmy rodzinnej zależy na jej ciągłości, rozwoju i dobrym bycie. Nawet bardzo prężnie działający biznes rodzinny nie jest w pełni odporny na zagrożenia, które pojawiają się w momencie, gdy odchodzą z niego osoby dotychczas nim kierujące. Dlatego też dobrze przygotowany plan sukcesji pozwala na zachowanie ciągłości firmy i dalszy jej rozwój, pomimo zmian osobowych w rodzinie związanych z naturalnym upływem czasu.
Tym samym nasuwa się pytanie, jakie elementy powinien zawierać taki dobrze przygotowany plan sukcesji, co warto w nim zawrzeć, by mieć pewność, że przedsiębiorstwo przejdzie w dobre ręce, będzie się rozwijało, tak by z czasem móc przejść w ręce kolejnych pokoleń?
Nie istnieje jeden, z góry określony wzorzec planu sukcesji, jednakże istnieją pewne kluczowe elementy, które muszą zostać zawarte w każdym, dobrze przygotowanym planie sukcesji. A są to:
- WARUNKI SUKCESJI – przez które należy rozumieć określenie sytuacji/zdarzeń, które spowodują przejście przedsiębiorstwa w ręce kolejnego pokolenia/kolejnych podmiotów. Należy bowiem pamiętać, że nie zawsze śmierć osoby kierującej przedsiębiorstwem będzie powodowała uruchomienie całej procedury sukcesji, mogą to być również zdarzenia takie jak, wypadek losowy, choroba nestora rodu, potrzeba odpoczynku;
- PRZEDMIOT SUKCESJI – czyli opis firmy rodzinnej, profilu jej działalności, ze wskazaniem elementów majątkowych, sytuacji rodzinnej i kondycji finansowej firmy. W tym miejscu warto wskazać umowy, kontrakty długoterminowe, zobowiązania przedsiębiorstwa, uzyskane licencje, koncesje, itp.;
- WSKAZANIE SUKCESORÓW JAK RÓWNIEŻ OSÓB PRZEPROWADZAJĄCYCH SUKCESJĘ – wskazanie osób, które będą kontynuowały działalność firmy, wskazanie ich pozycji w firmie, udziału w zysku, zakresu odpowiedzialności, jak również wskazanie osób wykluczonych z sukcesji. Ważne jest także wskazanie osób posiadających dokumenty potrzebne do przeprowadzenia tego procesu (prawników, doradców podatkowych, notariuszy), wskazanie podmiotów posiadających odpowiednie do potrzeb sukcesji środki (m.in. fundusze inwestycyjne, fundacje, banki);
- OKREŚLENIE PROCESU REALIZACJI SUKCESJI I WSKAZNIE ŚRODKÓW NA PRZEPROWADZENIE TEGO PROCESU – należy przez to rozumieć wskazanie przedsiębiorcy drogi procesu sukcesyjnego (np. przez przekształcenie dotychczasowej formy prawnej w inną), a także wskazanie środków na dokonanie tego procesu.
Oczywiście wskazane powyżej elementy planu sukcesji mają charakter przykładowy i niejako modelowy. Cała bowiem strategia sukcesji i będący jej kluczowym elementem plan sukcesji są zindywidualizowane dla każdego przedsiębiorcy, dla każdego biznesu. W każdym bowiem przypadku należy je dostosować do potrzeb konkretnej firmy, uwarunkowań rodzinnych i gospodarczych firmy, potrzeb i planów danego przedsiębiorcy.